Page 53 - Nowe słowa na start! 8 - język polski, podręcznik

Kształcenie językowe

2. Ustal, która z podanych wypowiedzi powinna być zgodna z normą wzorcową, a która może odpo-
wiadać normie potocznej. Uzupełnij teksty właściwymi wyrazami.

jak, e-maila, SMS, pięcioro, e-mail, jeśli, pięć, SMS-a

Z lecznicy weterynaryjnej Podobno z lecznicy uciekło

uciekło zwierząt. zwierząt. wiesz, gdzie są,
ktokolwiek wie, gdzie
lub
możesz wysłać
.
mogą przebywać, prosimy
o pilny kontakt.
Można wysłać do leczni-
cy lub do wolontariusza.

3. Przeczytaj wyjaśnienie hasła opera w dwóch słownikach wydanych w różnych latach i powiedz,
które elementy języka weszły do normy użytkowej, choć wcześniej były uważane za niepoprawne,
a które przeszły z normy użytkowej do wzorcowej. O czym świadczą takie zmiany?

opera (wym. opera, nie: opera) ż IV, D. opery 1. «sceniczny dramat muzyczny, wykonywany przez śpie-
waków, tancerzy i orkiestrę»: Skomponować, stworzyć operę. Aria z opery „Halka”. 2. pot. a) «gmach,
w którym odbywają się przedstawienia operowe»: Pójść do opery. Być w operze. b) «przedstawienie
operowe»: Pójść na operę. Być na operze. [...]
Słownik poprawnej polszczyzny PWN z 1980 r.

opera [wym. opera, pot. dopuszczalne opera] ż IV, lm D. oper 1. «sceniczny dramat muzyczny»: Opera
komiczna. Opera narodowa. Opera romantyczna. Skomponować operę. Opera Moniuszki, Verdiego.
2. «przedstawienie takiego dramatu na scenie»: Iść na operę. Być na operze. 3. «gmach, w którym od-
bywają się takie przedstawienia»: Pójść do opery. Być w operze. [...]
Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN z 2018 r.

4. Ustal, które z wyrazów podanych w nawiasach należy wybrać, aby tekst był poprawny.

W sobotę po (aerobiku/areobiku) miałyśmy pójść do naszej
ulubionej (pizzerni/pizzerii). Nagle Jola stwierdziła, że właściwie
nigdy nie (lubiała/lubiła) pizzy i woli obejrzeć nową komedię
o (dedektywie/detektywie), na którą czeka już (półtora/
półtorej) roku. Marta była obrażona, choć to (żadna przyczyna/
żaden powód), żeby się gniewać. Laura się zgodziła pod
warunkiem, że po drodze kupimy coś do jedzenia, (bynajmniej/
przynajmniej) zapiekankę albo popcorn, a ja miałam już (tego
po dziurki w nosie/muchy w nosie).

103